TS Budget 2025: కొత్త ఎక్సైజ్ పాలసీ, భూముల విలువల మార్పులు!

ఎక్సైజ్ ఆదాయంపై భారీ అంచనాలు

తెలంగాణ ప్రభుత్వం కొత్త ఎక్సైజ్ పాలసీ ద్వారా ఆదాయాన్ని పెంచాలని నిర్ణయించింది.

• వైన్ షాపుల అప్లికేషన్ల ఫీజుల పెంపు

• ఎక్సైజ్ రెవెన్యూను రూ.27,623 కోట్లుగా అంచనా

• బీర్ల రేట్లు పెంపు, కొత్త బ్రాండ్ల లైసెన్సింగ్ ద్వారా ఆదాయం పెంపు

• ఎలైట్ బార్లు, ఎలైట్ వైన్స్ లైసెన్స్‌ల సంఖ్య పెంపు

ప్రభుత్వ అంచనాల ప్రకారం, ఎక్సైజ్ వ్యాట్ రూపంలో మాత్రమే రూ.20 వేల కోట్లకు పైగా ఆదాయం సమకూరనుంది. మొత్తం కలిపితే, ఎక్సైజ్ ఆదాయం రూ.47 వేల కోట్లు దాటే అవకాశం ఉందని అంచనా వేస్తున్నారు.

భూముల విలువల సవరణ & రియల్ ఎస్టేట్ ఆదాయం

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం భూముల విలువలను సవరించి స్థిరాస్తి మార్కెట్‌ను మరింత సజీవంగా మార్చే చర్యలు చేపడుతోంది. ఈ మార్పులు భూముల కొనుగోలు, అమ్మకాలు, రిజిస్ట్రేషన్ల సంఖ్య పెరగడానికి తోడ్పడతాయని అంచనా.

ప్రధాన మార్పులు & అభివృద్ధి ప్రణాళికలు

• రీజినల్ రింగ్ రోడ్డు (RRR)

  • హైదరాబాద్ శివార్లలో మెట్రోపాలిటన్ అభివృద్ధికి బలమైన ఆధారం.

  • రోడ్డు ప్రాజెక్ట్‌లు పూర్తయిన తర్వాత స్థిరాస్తి విలువలు పెరిగే అవకాశం.

• పరిశ్రమల కారిడార్

  • పరిశ్రమలు స్థాపించడానికి అనువైన భూములను ప్రభుత్వం అభివృద్ధి చేస్తోంది.

  • పెట్టుబడిదారులకు ఆకర్షణీయమైన ప్రదేశాలుగా మారే అవకాశం.

  • కంపెనీలు స్థాపనతో భూముల డిమాండ్, విలువ పెరుగుదల.

• కొత్త టౌన్ షిప్‌లు & మౌలిక సదుపాయాల పెరుగుదల

  • హెచ్ఎండీఏ, టీఎస్ఐఐసీ పరిధిలో పలు ప్రాంతాల్లో నూతన గేటెడ్ కమ్యూనిటీల అభివృద్ధి

  • మెరుగైన రహదారి కనెక్టివిటీ, మెట్రో లైన్ల విస్తరణతో రియల్ ఎస్టేట్ బూమ్

  • అభివృద్ధి చెందిన ప్రాంతాల్లో భూముల విలువల పెరుగుదల.

ప్రభుత్వ ఆదాయ అంచనా

• స్టాంప్స్ & రిజిస్ట్రేషన్ల ద్వారా రూ.19,103 కోట్ల ఆదాయం

  • గత ఆర్థిక సంవత్సరంతో పోలిస్తే రూ.5 వేల కోట్ల అదనపు ఆదాయం

  • భూముల రిజిస్ట్రేషన్ ఛార్జీల పెంపుతో అదనపు ఆదాయ అవకాశాలు.

  • స్థిరాస్తి మార్గాల్లో పెట్టుబడిదారుల నుంచి ఆదాయ వృద్ధి.

• భూముల అమ్మకాల ద్వారా అధిక ఆదాయం

  • ప్రభుత్వ భూముల విలువను ఆధారంగా చేసుకుని వ్యాపార, గృహ నిర్మాణ ప్రయోజనాలకు అమ్మకం

  • టౌన్ షిప్ ప్రాజెక్టుల ద్వారా పదిలమైన ఆదాయ వనరు.

ఈ మార్పులతో రాష్ట్ర ఆదాయంలో స్థిరాస్తి రంగం కీలక పాత్ర పోషించనుంది. భూముల విలువల సవరణ, పరిశ్రమల అభివృద్ధితో పెట్టుబడులు పెరుగుతాయి, అధిక ఆదాయం రాబడుతుంది.

నాన్-ట్యాక్స్ ఆదాయం – భూముల అమ్మకాలపై ప్రభుత్వ దృష్టి

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నాన్-ట్యాక్స్ ఆదాయాన్ని రూ.31,611 కోట్లుగా అంచనా వేసింది. ఈ ఆదాయంలో ఎక్కువ శాతం భూముల అమ్మకాల ద్వారా సమకూర్చే విధంగా ప్రణాళికలు సిద్ధం చేస్తోంది. ముఖ్యంగా ప్రభుత్వ నియంత్రణలో ఉన్న స్థలాలను, అవసరం లేని భూములను వాణిజ్య, గృహ నిర్మాణ, పారిశ్రామిక అవసరాలకు విక్రయించడం ద్వారా ఆదాయం పెంచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.

ప్రధాన భూముల అమ్మకాలు & ప్రణాళికలు

• TSIIC (తెలంగాణ స్టేట్ ఇండస్ట్రియల్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ కార్పొరేషన్)

  • రూ.20,000 – రూ.30,000 కోట్ల విలువైన పారిశ్రామిక భూముల అమ్మకానికి ప్రణాళిక.

  • పరిశ్రమలకు భూముల కేటాయింపుల ద్వారా అధిక ఆదాయం రాబట్టే ప్రయత్నం.

  • కొత్త పరిశ్రమలు, IT పార్కులు, ప్రత్యేక పారిశ్రామిక జోన్ల అభివృద్ధి.

• హెచ్ఎండీఏ (హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ)

  • హైదరాబాద్ పరిసర ప్రాంతాల్లో ఉన్న ప్రభుత్వ భూములను విక్రయించేందుకు సిద్ధం.

  • ప్రైమ్ లొకేషన్లలో భూములను విక్రయించడం ద్వారా అధిక ఆదాయ అవకాశాలు.

  • నగర విస్తరణ, అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులకు నిధుల సమీకరణ లక్ష్యంగా భూముల అమ్మకం.

• రాజీవ్ స్వగృహ హౌసింగ్ ప్రాజెక్ట్

  • అపరిపూర్ణంగా ఉన్న ఈ ప్రాజెక్టును తిరిగి అభివృద్ధి చేసి అమ్మకం ద్వారా ఆదాయం పొందే యోచన.

  • మధ్య తరగతి & పైతరగతి వర్గాల కోసం హౌసింగ్ ప్రాజెక్టులను మరింత ఆకర్షణీయంగా మార్చే ప్రణాళిక.

• ORR పరిసరాల్లో టౌన్ షిప్‌లు

  • ఔటర్ రింగ్ రోడ్ (ORR) చుట్టూ కొత్త గేటెడ్ కమ్యూనిటీల అభివృద్ధి.

  • ఈ ప్రాంతాల్లో స్థిరాస్తి విలువలు పెరగడం వల్ల భూముల విక్రయం ద్వారా అధిక ఆదాయం.

  • ఐటీ కారిడార్ విస్తరణ, కొత్త రహదారి కనెక్టివిటీతో భూముల డిమాండ్ పెరుగుదల.

భూముల విక్రయంపై ప్రత్యేక దృష్టి

• అవసరం లేని ప్రభుత్వ భూములను గుర్తించి వాణిజ్య, పారిశ్రామిక అవసరాలకు అమ్మకానికి ఉంచడం.

• స్టేట్ హౌసింగ్ ప్రాజెక్టులు, మెగా టౌన్ షిప్‌లు అభివృద్ధి చేసి విక్రయించడం ద్వారా పట్టణాభివృద్ధికి తోడ్పాటు.

• ప్రైవేట్ డెవలపర్‌లతో భాగస్వామ్యాలు, జాయింట్ వెంచర్ల ద్వారా భూముల విలువను పెంచడం.

ఈ విధంగా నాన్-ట్యాక్స్ ఆదాయంలో భూముల అమ్మకాలు కీలక పాత్ర పోషించనున్నాయి. ప్రభుత్వ భూముల వినియోగాన్ని మెరుగుపరిచే విధంగా గుణాత్మక ప్రణాళికలు రూపొందించబడుతున్నాయి.

ఇతర ఆదాయ వనరులు – జీఎస్టీ, వాహన పన్ను & ఇంధన వ్యాట్

ప్రభుత్వ ఆదాయంలో కీలక పాత్ర పోషించే అంశాల్లో జీఎస్టీ, వాహన పన్ను, పెట్రోల్ & డీజిల్ వ్యాట్ ప్రధానమైనవి. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఈ వనరుల ద్వారా అధిక ఆదాయం సమకూర్చుకునే లక్ష్యంతో కొత్త విధానాలను అమలు చేయనుంది.

జీఎస్టీ ఆదాయం – రూ.37,463 కోట్లు

• జీఎస్టీ ద్వారా వచ్చే ఆదాయాన్ని మరింత పెంచేందుకు కఠిన నియంత్రణలు, డిజిటల్ మానిటరింగ్ ప్రణాళికలు.

• లీకేజీలను అరికట్టేందుకు ప్రత్యేక టాస్క్ ఫోర్స్, బిల్లింగ్ ప్రక్రియలో పారదర్శకత కోసం ఇన్వాయిస్ ట్రాకింగ్ సిస్టమ్.

• చిన్న, మధ్య తరహా వ్యాపారులకు జీఎస్టీ అవగాహన కార్యక్రమాలు, బిల్లింగ్ విధానాలపై ప్రత్యేక శిక్షణ.

• రాష్ట్ర స్థాయిలో విస్తృత పరిశీలన, లెక్కల తారుమారు జరిగే రంగాలపై ప్రత్యేక నిఘా.

• E-Way బిల్స్ కఠిన అమలు, రియల్ టైమ్ మానిటరింగ్ ద్వారా లెక్కల్లో పారదర్శకత.

వాహన పన్ను – రూ.8,535 కోట్లు

• కొత్త వాహన కొనుగోళ్ల పెరుగుదల, రవాణా రంగ విస్తరణతో అధిక ఆదాయ అవకాశాలు.

• ఎలక్ట్రిక్ వాహనాలపై ప్రత్యేక పాలసీలు, కొత్త రిజిస్ట్రేషన్ల ద్వారా ఆదాయం పెంపు.

• ట్రాన్స్‌పోర్ట్ రంగంలో సంస్కరణలు, ఆన్‌లైన్ రిజిస్ట్రేషన్ సదుపాయాలతో లావాదేవీల వేగవంతం.

• వ్యాపార వాహనాల పెరుగుదల, మెట్రో నగరాల్లో కొత్త వాహన టాక్సుల ద్వారా ఆదాయ మెరుగుదల.

పెట్రోల్ & డీజిల్ వ్యాట్ – అదనపు ఆదాయం

• ఇంధన ధరల్లో మార్పులు, కేంద్ర విధానాలకు అనుగుణంగా రాష్ట్ర ఆదాయంలో మార్పులు.

• పెట్రోల్, డీజిల్ పై వ్యాట్ సమీక్ష, మార్కెట్ పరిస్థితులకు అనుగుణంగా కొత్త ట్యాక్స్ రేట్లు.

• ప్రయాణ ఖర్చులు పెరగడంతో దీని ప్రభావం వాణిజ్య & రవాణా రంగాలపై ఉండే అవకాశం.

• సహాయక చర్యల కింద సామాన్య ప్రజలకు భారం తగ్గించే వివిధ ప్రోత్సాహకాలు, రాయితీలు.

ఈ మార్గాల ద్వారా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం స్థిరమైన ఆదాయ వృద్ధికి ప్రణాళికలు సిద్ధం చేస్తోంది. పన్ను లీకేజీలను అరికట్టడం, పారదర్శక విధానాల అమలు ప్రభుత్వ ప్రధాన లక్ష్యంగా ఉంది.

ప్రభుత్వ ఆదాయ అంచనాలు

• 2025-26 బడ్జెట్‌లో మొత్తం ట్యాక్స్ ఆదాయం – రూ.1.45 లక్షల కోట్లు

• ప్రధాన వనరులు:

  • ఎక్సైజ్ డ్యూటీ

  • స్టాంప్స్ & రిజిస్ట్రేషన్లు

  • జీఎస్టీ & ఇతర సేల్స్ ట్యాక్స్ ఆదాయం

ప్రభుత్వ వ్యయ ప్రణాళిక & అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులు

ప్రభుత్వం ఆదాయాన్ని అభివృద్ధి, సంక్షేమ కార్యక్రమాలపై వినియోగించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ముఖ్యంగా:

• ఆరోగ్య రంగానికి భారీ కేటాయింపు – కొత్త AIIMS, మెడికల్ కాలేజీలు

• విద్యా రంగానికి నిధుల పెంపు – ప్రభుత్వ స్కూళ్ల మౌలిక వసతుల విస్తరణ

• రోడ్లు, మెట్రో విస్తరణ, మౌలిక సదుపాయాలకు భారీ పెట్టుబడులు

సంక్షిప్తంగా…

• కొత్త ఎక్సైజ్ పాలసీ ద్వారా భారీ ఆదాయం

• భూముల విలువల సవరణతో రియల్ ఎస్టేట్ ఆదాయం పెంపు

• ప్రభుత్వ భూముల అమ్మకాల ద్వారా నాన్-ట్యాక్స్ రెవెన్యూ పెంపు

• జీఎస్టీ లీకేజీ అరికట్టడం, వాహన పన్ను పెంపు ద్వారా అదనపు ఆదాయ మార్గాలు

• అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులకు పెద్దపీట

ఈ ఆదాయ వ్యూహంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం అభివృద్ధి ప్రణాళికలకు మరింత నిధులను సమకూర్చాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.