నేటి నుంచి Gold Monetization Scheme నిలిపివేత: డిపాజిట్ దారులకు ఎలాంటి ప్రభావం?
Gold Monetization Scheme (GMS) నిలిపివేతపై పూర్తి సమాచారం
Gold Monetization Scheme (GMS) : 2015లో ప్రారంభించబడింది. దీని ముఖ్య ఉద్దేశ్యం దేశంలో ఉన్న అధిక మొత్తంలో బంగారాన్ని తిరిగి ఆర్థిక వ్యవస్థలోకి తీసుకురావడం. భారతదేశంలో చాలా మంది వ్యక్తులు మరియు సంస్థలు తమ వద్ద భద్రపరచిన బంగారాన్ని బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ చేయడం ద్వారా వడ్డీ ఆదాయం పొందేలా ఈ పథకం రూపొందించబడింది. అయితే, తాజా పరిణామాల్లో, మార్చి 26, 2025 నుండి (GMS) Gold Monetization Scheme ని నిలిపివేస్తున్నట్లు ప్రభుత్వం ప్రకటించింది.
GMS విధానం
GMS మూడు ప్రధాన విభాగాలను కలిగి ఉంది:
- స్వల్పకాలిక బ్యాంక్ డిపాజిట్ (STBD): ఇది 1 నుండి 3 సంవత్సరాల వ్యవధికి బ్యాంకులచే అందించబడుతుంది.
- మధ్యకాలిక ప్రభుత్వ డిపాజిట్ (MTGD): దీని కాలపరిమితి 5 నుండి 7 సంవత్సరాలు.
- దీర్ఘకాలిక ప్రభుత్వ డిపాజిట్ (LTGD): దీని కాలపరిమితి 12 నుండి 15 సంవత్సరాలు.
Gold Monetization Scheme నిలిపివేతకు కారణాలు
- మారుతున్న మార్కెట్ పరిస్థితులు: బంగారం ధరల్లో భారీ మార్పులు, ఆర్థిక వాతావరణంలో అనిశ్చితి వంటి అంశాలు GMS నిలిపివేతకు కారణంగా చెప్పబడుతున్నాయి.
- తక్కువ వినియోగం: GMS ద్వారా ఆశించిన స్థాయిలో బంగారం మళ్లీ ఆర్థిక వ్యవస్థలోకి చేరలేదని ప్రభుత్వం భావించింది.
- స్వల్పకాలిక డిపాజిట్ల ప్రాధాన్యత: బ్యాంకులు తమ స్వంత వాణిజ్య వ్యూహాల ప్రకారం స్వల్పకాలిక బంగారు డిపాజిట్లను కొనసాగించవచ్చు.
డిపాజిట్ దారులకు ప్రభావం
- GMS కింద ఉన్న మధ్యకాలిక మరియు దీర్ఘకాలిక డిపాజిట్లు ఎటువంటి మార్పు లేకుండా ముందుకు కొనసాగుతాయి.
- స్వల్పకాలిక బ్యాంక్ డిపాజిట్లు కొనసాగించేందుకు బ్యాంకులకు అనుమతి ఉంది.
- కొత్తగా GMS కింద మధ్యకాలిక లేదా దీర్ఘకాలిక డిపాజిట్లు మార్చి 26, 2025 తర్వాత తీసుకోబడవు.
Gold Monetization Scheme ద్వారా సమీకరించిన బంగారం
- నవంబర్ 2024 నాటికి 31,164 కిలోల బంగారం GMS కింద సమీకరించబడింది.
- స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లు: 7,509 కిలోలు
- మధ్యకాలిక డిపాజిట్లు: 9,728 కిలోలు
- దీర్ఘకాలిక డిపాజిట్లు: 13,926 కిలోలు
భవిష్యత్ పరిణామాలు
- బ్యాంకులు: తమ వ్యాపార వ్యూహాలకు అనుగుణంగా స్వల్పకాలిక బంగారు డిపాజిట్లను కొనసాగించవచ్చు.
- డిపాజిట్ దారులు: ఉన్న డిపాజిట్లు రిడెంప్షన్ (పరిపక్వత) వరకు కొనసాగుతాయి.
- పిల్లర్ బ్యాంకులు: భద్రతా ప్రమాణాలను పర్యవేక్షించడం కొనసాగిస్తాయి.
Gold Monetization Scheme:
- Gold Monetization Scheme నిలిపివేతతోపాటు, భారత ప్రభుత్వం బంగారు నిల్వలను తగ్గించి దేశంలో బంగారు వినియోగాన్ని ఆర్థిక ప్రయోజనాలకు ఉపయోగించుకోవాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ మార్పుల వల్ల డిపాజిట్ దారులకు ఎటువంటి అనుకోనీయమైన ప్రభావం ఉండదు. బ్యాంకులు వారి నిర్ణయాలను వ్యాపార ప్రయోజనాలకు అనుగుణంగా తీసుకుంటాయి.
- భవిష్యత్‌లో బంగారు మార్కెట్ పరిస్థితులను ప్రభుత్వం పునఃసమీక్షించి, కొత్త విధానాలు తీసుకురావచ్చు. ఇప్పటివరకు, డిపాజిట్ దారులు, బ్యాంకులు, మరియు బంగారం మార్కెట్‌కు సంబంధించి ఎలాంటి ప్రధాన అవరోధాలు ఎదురుకావొచ్చో సమయం చెప్పాలి.
Gold Monetization Scheme పథకం లక్ష్యాలు
- దేశంలోని గృహాలు మరియు సంస్థల వద్ద ఉన్న మృత బంగారాన్ని ఆర్థిక వ్యవస్థలోకి తీసుకురావడం.
- బంగారం దిగుమతులపై దేశం ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడం.
- బంగారం వినియోగాన్ని ఉత్పాదక ప్రయోజనాలకు మళ్లించడం.
GMS కింద ప్రోత్సాహకాలు
- డిపాజిట్ చేసిన బంగారానికి వడ్డీ రూపంలో ఆదాయం.
- భద్రతతో కూడిన భద్రపరచిన బంగారం.
- దేశీయ మౌలిక వనరులకు మద్దతు.
Gold Monetization Scheme నిలిపివేతపై ప్రభావాలు
- డిపాజిట్ దారులు: ఇప్పటికే ఉన్న డిపాజిట్లు గడువు ముగిసే వరకు కొనసాగుతాయి.
- బ్యాంకులు: స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లు కొనసాగించవచ్చు.
- ప్రభుత్వం: బంగారు నిల్వలపై మరింత నియంత్రణ సాధించగలుగుతుంది.
నివేదికలు మరియు గణాంకాలు
నవంబర్ 2024 నాటికి GMS కింద 31,164
GMS పథకం లక్ష్యాలు
- దేశంలో మృత బంగారం నిల్వలను తగ్గించడం.
- బంగారం దిగుమతులపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడం.
- దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థలో బంగారాన్ని చురుకుగా ప్రవేశపెట్టడం.
- ప్రజలకు వడ్డీ ఆదాయం ద్వారా ప్రయోజనం కల్పించడం.
పథకాన్ని నిలిపివేసిన కారణాలు
- మారుతున్న మార్కెట్ పరిస్థితులు.
- బంగారం ధరల్లో తీవ్రమైన హెచ్చుతగ్గులు.
- పథకానికి తక్కువ స్పందన.
- బ్యాంకులకు నిర్వహణ భారం పెరగడం.
- ప్రత్యామ్నాయ పెట్టుబడి అవకాశాల పెరుగుదల.
Gold Monetization Scheme కింద డిపాజిట్ ప్రాసెస్
- డిపాజిటర్లు వారి బంగారాన్ని గుర్తించబడిన శుద్ధి కేంద్రాలకు (CPTC) తీసుకెళ్లాలి.
- బంగారం నాణ్యతను పరీక్షించి, బ్యాంకుకు సమర్పిస్తారు.
- బ్యాంకులు బంగారం విలువ ఆధారంగా డిపాజిట్ సర్టిఫికేట్ ఇస్తాయి.
- వడ్డీ ఆదాయం, డిపాజిట్ ముదిరిన తర్వాత నగదు లేదా బంగారం రూపంలో పొందవచ్చు.
డిపాజిట్లకు లభించే వడ్డీ
- స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లు: బ్యాంకులు నిర్ణయించిన వడ్డీ రేటు.
- మధ్యకాలిక డిపాజిట్లు: ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలో ఫిక్స్‌డ్ వడ్డీ రేటు.
- దీర్ఘకాలిక డిపాజిట్లు: వడ్డీ రేటు కాలపరిమితి ఆధారంగా మారవచ్చు.
Gold Monetization Scheme నిలిపివేత ప్రభావాలు
- బ్యాంకులు: స్వల్పకాలిక బంగారు డిపాజిట్లు కొనసాగించవచ్చు.
- డిపాజిట్ దారులు: ఇప్పటికే ఉన్న డిపాజిట్లు ముదిరిన తర్వాత రిడెంప్షన్ పొందుతారు.
- ప్రభుత్వం: బంగారం నిల్వల నిర్వహణపై మరింత నియంత్రణ సాధించగలుగుతుంది.
- బంగారు మార్కెట్: ధరల్లో స్వల్ప స్థిరత రావచ్చు.
భారతదేశంలో బంగారం వినియోగం
- భారతదేశంలో బంగారం వినియోగం సాంప్రదాయిక మరియు ఆభరణాల కోసం అధికంగా ఉంటుంది.
- ప్రతిఏటా సుమారు 800-900 టన్నుల బంగారం దిగుమతి.
- పెళ్లిళ్లు, పండుగలు వంటి సందర్భాల్లో బంగారం కొనుగోలు ఎక్కువగా జరుగుతుంది.
సమీకరించిన బంగారం వివరాలు
- నవంబర్ 2024 నాటికి 31,164 కిలోల బంగారం GMS కింద సమీకరించబడింది.
- స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లు: 7,509 కిలోలు.
- మధ్యకాలిక డిపాజిట్లు: 9,728 కిలోలు.
- దీర్ఘకాలిక డిపాజిట్లు: 13,926 కిలోలు.
- డిపాజిటర్లు: 5,693 మంది GMS కింద పాల్గొన్నారు.
బంగారం ధరల మార్పులు
- 2024 జనవరిలో 10 గ్రాముల బంగారం ధర ₹63,920.
- 2025 మార్చి నాటికి 10 గ్రాములకు ₹90,450.
- 41.5% పెరుగుదల గమనించబడింది.
ప్రతిపాదిత ప్రత్యామ్నాయాలు
- గోల్డ్ ETF: బంగారం లో పెట్టుబడి చేయడం, లిక్విడిటీ సౌకర్యం.
- సవరిన్ గోల్డ్ బాండ్స్ (SGBs): వడ్డీ ఆదాయం మరియు భద్రత.
- డిజిటల్ గోల్డ్: చిన్న మొత్తాలతో పెట్టుబడి సౌకర్యం.
- జ్యూవెలరీ లీజింగ్ స్కీమ్స్: బంగారం ఆభరణాలపై రిటర్న్స్ పొందే అవకాశం.
ప్రభుత్వం తీసుకోనున్న తదుపరి చర్యలు
- బంగారం మార్కెట్ నియంత్రణను పునఃసమీక్షించనుంది.
- గోల్డ్ బాండ్స్, ETFల ద్వారా పెట్టుబడులను ప్రోత్సహించనుంది.
- బంగారం దిగుమతులను తగ్గించేందుకు వ్యూహాత్మక చర్యలు తీసుకోనుంది.
సారాంశం GMS నిలిపివేతకు కారణంగా భారతదేశ బంగారం మార్కెట్‌పై స్వల్ప ప్రభావం ఉండొచ్చు. బ్యాంకులు స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లకు ప్రాధాన్యతనిచ్చే అవకాశం ఉంది. డిపాజిట్ దారులు ఇతర పెట్టుబడి మార్గాలను పరిశీలించవచ్చు. భవిష్యత్‌లో ప్రభుత్వం మరిన్ని కొత్త పథకాలను ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉంది. దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థలో బంగారాన్ని ఉపయోగించుకునే విధానాలను ప్రభుత్వం పునఃసమీక్షించనుంది.
Gold Monetization Scheme (GMS) నిలిపివేతపై పూర్తి సమాచారం
GMS పథకం ముఖ్య లక్ష్యాలు
- దేశంలోని మృత బంగారాన్ని ఆర్థిక చక్రంలోకి తేవడం.
- బంగారం దిగుమతులపై దేశాధారాన్ని తగ్గించడం.
- దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు మద్దతుగా బంగారం వినియోగాన్ని ప్రోత్సహించడం.
- ప్రజలకు భద్రతతో కూడిన పెట్టుబడి అవకాశాన్ని అందించడం.
Gold Monetization Scheme పథకం రకాల వివరణ
- స్వల్పకాలిక బ్యాంక్ డిపాజిట్ (STBD): 1-3 సంవత్సరాల కాలపరిమితి.
- మధ్యకాలిక ప్రభుత్వ డిపాజిట్ (MTGD): 5-7 సంవత్సరాల కాలపరిమితి.
- దీర్ఘకాలిక ప్రభుత్వ డిపాజిట్ (LTGD): 12-15 సంవత్సరాల వరకు.
GMS పథకంలో పాల్గొనడం ఎలా?
- అర్హత పొందిన కాలక్షన్ మరియు ప్యూరిటీ టెస్టింగ్ సెంటర్ (CPTC) వద్ద బంగారాన్ని సమర్పించాలి.
- బంగారం పరిశీలన తర్వాత బ్యాంక్‌కు డిపాజిట్ చేయాలి.
- బ్యాంక్ నుండి డిపాజిట్ సర్టిఫికేట్ పొందాలి.
- డిపాజిట్ కాలపరిమితి పూర్తయ్యే వరకు వడ్డీ పొందవచ్చు.
జైమ్స్ నిలిపివేతపై ప్రభావాలు
- డిపాజిటర్లు: ఇప్పటికే ఉన్న డిపాజిట్లు గడువు ముగిసే వరకు కొనసాగుతాయి.
- బ్యాంకులు: స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లు కొనసాగించవచ్చు.
- ప్రభుత్వం: బంగారం నిల్వలను నియంత్రించేందుకు కొత్త విధానాలు అన్వేషించవచ్చు.
GMS కింద గణాంకాలు (2024 నవంబర్ వరకు)
- 31,164 కిలోల బంగారం సమీకరించబడింది.
- స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లు: 7,509 కిలోలు.
- మధ్యకాలిక డిపాజిట్లు: 9,728 కిలోలు.
- దీర్ఘకాలిక డిపాజిట్లు: 13,926 కిలోలు.
- డిపాజిటర్లు: 5,693 మంది.
Gold ధరల పెరుగుదల
- 2024 జనవరిలో 10 గ్రాముల బంగారం ధర ₹63,920.
- 2025 మార్చి నాటికి ₹90,450.
- 41.5% పెరుగుదల నమోదైంది.
Gold Monetization Scheme నిలిపివేతకు ప్రధాన కారణాలు
- బంగారం ధరల పెరుగుదల.
- పథకానికి తక్కువ స్పందన.
- బ్యాంకుల నిర్వహణ ఖర్చులు అధికంగా మారడం.
- దేశీయ మార్కెట్ అవసరాలకు అనుగుణంగా కొత్త విధానాల ఆవశ్యకత.
ప్రతిపాదిత ప్రత్యామ్నాయాలు
- సవరిన్ గోల్డ్ బాండ్స్ (SGBs): వడ్డీతో పాటు పెట్టుబడి భద్రత.
- గోల్డ్ ETFలు: మార్కెట్ ఆధారిత పెట్టుబడులు.
- డిజిటల్ గోల్డ్: భౌతిక బంగారం అవసరం లేకుండా పెట్టుబడి.
భవిష్యత్ ప్రణాళికలు
- బంగారం మార్కెట్‌పై మరింత పర్యవేక్షణ.
- కొత్త పెట్టుబడి అవకాశాలను అందుబాటులోకి తేవడం.
- బంగారం దిగుమతులను తగ్గించేందుకు చర్యలు తీసుకోవడం.
Gold Monetization Scheme నిలిపివేత భారతదేశంలో బంగారం మార్కెట్‌పై కొంత ప్రభావం చూపవచ్చు. అయితే, బ్యాంకులు స్వల్పకాలిక డిపాజిట్లను కొనసాగించగలవు. డిపాజిట్ దారులు ప్రత్యామ్నాయ పెట్టుబడులను అన్వేషించుకోవచ్చు. ప్రభుత్వం భవిష్యత్‌లో మరింత సమగ్రమైన పథకాలను ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉంది. దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థలో బంగారాన్ని ఉపయోగించుకునే విధానాలను పునఃసమీక్షించనుంది.